Self publishing w Polsce – wszystko, co musisz wiedzieć

Trudności w znalezieniu wydawcy, niskie stawki samych autorów, rygorystyczne umowy prawne – to wszystko sprawia, że coraz więcej początkujących pisarzy decyduje się na niezależną publikację swojego e-booka. Wiele przykładów potwierdza, że dobrze zorganizowany self-publishing może przynieść bardzo pozytywne rezultaty. Gdzie sprzedać swojego e-booka? Ile można na tym zarobić? Jak go wypromować? Odpowiedzi na powyższe pytania z najdziesz w naszym poradniku

Self-publishing a electronic self-publishing - czym się różnią?

Chociaż często wyobrażamy sobie, że najwybitniejsi twórcy światowej literatury od samego początku swojej działalności byli otoczeni nimbem wielkiego prestiżu, a ich książki znikały ze sklepowych półek w błyskawicznym tempie, rzeczywistość prezentuje się zupełnie inaczej. W wielu okolicznościach kariera literata okazuje się bardzo trudna, jego dzieła zalegają w szufladach lub są wydawane w minimalnych nakładach, nie przynosząc najmniejszych zysków. W rezultacie nawet bezsprzecznie zdolni autorzy muszą niekiedy latami czekać na swoje pięć minut.

Dla wydawcy liczy się nie tylko to, czy dany twórca posiada artystyczny potencjał, lecz przede wszystkim zgodność pracy autora z oczekiwaniami rynku, możliwość osiągnięcia jak największych materialnych zysków. Chociaż taka strategia wydawnicza jest pod wieloma względami zrozumiała, ponieważ nawet największy wydawca musi mieć możliwość utrzymywania swojej działalności, niestety pozbawia ona wielu początkujących pisarzy możliwości dotarcia do szerszego grona odbiorców. Nic więc dziwnego, że wielu z nich poszukuje innych sposobów na zyskanie rozgłosu i udowodnienie swojego talentu. Jednym z takich alternatywnych rozwiązań jest self-publishing.

Self publishing a wydawnictwo – gdzie wydać ebooka?

Historia

Chociaż nie wszyscy o tym wiedzą, korzenie self-publishingu sięgają bardzo głęboko. Przypadki wydawania książek bez udziału wydawnictwa zdarzały się już kilkaset lat temu, a korzystali z niego nawet najwybitniejsi twórcy światowej literatury. Swoje prace samodzielnie wydali m.in. Horacy, Jane Austen, Marcel Proust, Edgar Allan, Virginia Woolf i Walt Whitman. W Polsce natomiast możliwość samopublikowania (często połączona z mecenatem) stała się źródłem przyszłej sławy takich wybitnych literatów, jak Adam Mickiewicz, Aleksander Fredro i Witold Gombrowicz.

Współpraca z wydawnictwem (wady i zalety):

  • Niewielki udział w zyskach ze sprzedaży książki (maksymalnie 10%),
  • Brak obowiązku samodzielnego przygotowania książki do publikacji (wszystkim zajmuje się wydawnictwo), kompleksowa pomoc pracujących w wydawnictwie ekspertów,
  • Możliwość skorzystania z dużej i sprawdzonej sieci promocyjnej wydawnictwa (gotowe kanały dotarcia do potencjalnych czytelników i pomoc ekspertów od marketingu),
  • Mniejsza lub większa zależność od wydawnictwa (prawne zobowiązanie do niepublikowania książki, a w niektórych przypadkach również kolejnych książek, w innych wydawnictwach).

Self-publishing (wady i zalety):

  • Konieczność zainwestowania w publikację własnych środków,
  • Większy udział w zyskach ze sprzedaży książki (zazwyczaj na poziomie 50-70%),
  • Samodzielna odpowiedzialność za przygotowanie książki do publikacji (okładka, edycja treści, formatowanie, korekta językowa, uzyskanie numeru ISBN),
  • Samodzielna odpowiedzialność za promocję e-booka,
  • Możliwość udzielania sklepom internetowym licencji niewyłącznie (sprzedaż e-booka w wielu różnych miejscach).

Jak wydać własną książkę?

Jeżeli mamy na komputerze gotowe materiały, które chcemy opublikować, to pojawia się przed nami pytanie jak wydać własną książkę. Większość osób decyduje się w takim wypadku wysłać ją do wydawnictwa. Pracują tam osoby zajmujące się przeglądaniem nadsyłanych propozycji, które zapoznają się z tematyką pracy i przeczytają ok. 20 pierwszych stron, aby ocenić jej potencjalną wartość. Niestety zdecydowana większość autorów nie spotka się w takiej sytuacji z przychylną reakcją.

Rynek wydawniczy w Polsce nie jest łatwy, a wydawnictwa interesują się wyłącznie tymi książkami, które w dalszej lub bliższej perspektywie stanowią dla nich szansę na pewny zysk. Odpowiedź na przesłanego maila może w rezultacie w ogólnie nie nadejść, a jeżeli w końcu do nas dotrze, to najwcześniej po kilku miesiącach. W najlepszym przypadku, a więc po wzbudzeniu zainteresowania wydawnictwa i uzyskaniu pozytywnej recenzji, nasza książka może trafić na listę tytułów oczekujących na publikację.

Umowa z wydawnictwem

Warto również pamiętać, że wiele wydawnictw (szczególnie tych największych) zawiera z autorami restrykcyjne umowy prawne. Poza zgodą na ograniczenie dochodów ze sprzedaży publikacji, często są oni zobowiązani do przyznania wydawnictwu licencji wyłącznej na dystrybucję książki, co oznacza, że nie mogą od tej pory współpracować z nikim innym.

W niektórych sytuacjach (najpopularniejsi autorzy) takie warunki współpracy obejmują również kolejne planowane publikacje. W rezultacie może zdarzyć się np. tak, że chociaż wydawnictwo odrzuci kolejną książkę związanego z nim autora, mimo wszystko nie będzie on miał prawnej możliwości do przesłania jej gdzie indziej, a więc w ogóle jej nie wyda.

Self-electronic publishing – jak samemu wydać własną książkę?

Pomimo długiej historii, self-publishing zyskał w ostatnich latach nowe oblicze. Powszechny dostęp do Internetu, pojawienie się e-booków i czytników elektronicznych, a także otwartych sklepów internetowych, które pozwalają na łatwą dystrybucję tworzonych przez autorów treści sprawiły, że możliwości samodzielnego wydawania książek zdecydowanie przybyło. Self-electronic publishing, czyli samopublikowanie materiałów wyłącznie w formie elektronicznej (przede wszystkim e-booków), jest obecnie bardzo popularne, a szansa na uniezależnienie się od tradycyjnych wydawnictw jest znacznie większa niż dawniej.

Platformy self-publishingowe

Jak samemu wydać własną książkę? Przede wszystkim korzystając z jednej z self-publishingowych platform. Wielką rewolucję w self-publishingu wywołało przede wszystkim pojawienie się na rynku usługi Kindle Direct Publishing. W 2007 roku Amazon umożliwił początkującym pisarzom bezpłatne publikowanie książek w postaci e-booków i sprzedawanie ich w Kindle Store, pozostawiając autorom zysk na poziomie 35-70%.

Podobnie jak w przypadku innych narzędzi do self-publishingu, obsługa Kindle Direct Publishing nie stanowi najmniejszego problemu, znacznie ułatwiając publikację niemal dowolnych treści. Po wgraniu pliku z książką do serwisu, już po 24 godzinach jej cyfrowa wersja staje się dostępna w sklepie.

Warto zwrócić uwagę, że prawdziwa innowacyjność Kindle Direct Publishing polegała nie tyle na możliwości bezpłatnego publikowania tworzonych przez autora treści, lecz wygodnego czerpania z nich zysków.

Niestety Kindle Store nie pozwala na sprzedaż książek w języku polskim (dostępne języki to angielski, niemiecki, francuski, hiszpański, portugalski, włoski, duński, norweski, holenderski i łacina).

Apple Books - pogląd panelu

Równie istotne w historii self-publishingu było powstanie w 2010 roku aplikacji Apple Books, umożliwiającej czytanie, kupowanie oraz sprzedawanie e-booków użytkownikom sprzętu firmy z Cupertino. Dzięki usłudze iBookstore autorzy mogą bezpłatnie umieszczać swoje publikacje w iTunes (chociaż sklep kojarzony jest głównie z muzyką, znajdują się w nim również e-booki), aby następnie na nich zarabiać.

Narzędzia do tworzenia e-booków

Co więcej, Apple udostępniło początkującym twórcom bezpłatną, niezwykle funkcjonalną aplikację iBooks Author, która pozwala na wygodne przystosowanie ebooka do czytania na iPadach, iPhone’ach i Macach. Jeżeli jesteśmy użytkownikami urządzeń Apple, w tym samym celu możemy wykorzystać np. program Calibre (bezpłatny), Writer’s Block (płatny) lub serwis Pressbooks.com (płatny).

Wykorzystanie programu Calibre do tworzenia ebooków

Narzędzia pomagające w przygotowaniu ebooka do publikacji:

  • iBooks Author,
  • Calibre,
  • Sigil,
  • Writer’s Block,
  • Pressbooks.com,
  • Kotobee Author.

Jak przygotować książkę do publikacji?

Księgarnie internetowe

Chociaż największe amerykańskie usługi samowydawnictwa są poza zasięgiem mieszkańców Polski, to self publishing w Polsce dynamicznie się rozwija. Na rodzimym rynku od kilku lat prężnie działają księgarnie internetowe, umożliwiające niezależnym autorom umieszczenie w swojej ofercie tworzonych treści.

Chociaż decyzja o publikacji ebooka zazwyczaj wiąże się z koniecznością samodzielnego zadbania o jego promocję, najlepsze księgarnie internetowe za niewielką opłatą troszczą się o nią same, a nawet pomagają klientom w korekcie językowej i redakcji publikacji. W wielu sytuacjach istnieje również możliwość zlecenia im stworzenia okładki.

Numer ISBN

Jednym z najważniejszych warunków oddania książki do publikacji (zarówno tradycyjnej, jak i elektronicznej), jest przyznanie jej numeru ISBN (International Standard Book Number – międzynarodowy numer książki). Numery przydzielane są bezpłatnie, a ich rejestracją zajmuje się Biblioteka Narodowa.

W większości przypadków za uzyskanie numeru ISBN jest odpowiedzialny sam autor ebooka (musi złożyć wniosek o przystąpienie do systemu ISBN), który posiada status podmiotu gospodarczego, jednak coraz częściej pomagają w tym same księgarnie. W przypadku publikacji książki w wydawnictwie, przydziałem numeru zajmują się jego pracownicy.

Kontrolowanie finansów

Praktycznie wszystkie platformy self-publishingowe umożliwiają autorom dostęp do wygodnych narzędzi służących kontrolowaniu zysku ze sprzedaży e-booków. Po zalogowaniu się do panelu finansowego, użytkownik serwisu może łatwo śledzić ilość sprzedanych pozycji, stan swojego konta i wynikający ze sprzedaży zysk. To właśnie te statystyki stanowią podstawę do przejrzystego rozliczania się z daną księgarnią.

Dystrybucja – jak wydać książkę?

Największe księgarnie online, w których możesz opublikować swojego e-booka:

  • Smashwords.com – Amerykański serwis online, umożliwiający dystrybucję e-booków (również w języku polskim) niezależnym autorom. Co ważne, Smashwords zapewnia dodatkową możliwość umieszczenia publikowanego przez siebie e-booka na stronach zewnętrznych (m.in. Kobo, Flipkart, Oyster, Scribd oraz Apple iBooks).
  • Ebookpoint.plSklep z ebookami, który została stworzony przez wydawnictwo Helion. Pozwalający na korzystanie z możliwości self-publishingu serwis online nie korzysta z zabezpieczeń DRM.
  • Virtualo.plKsięgarnia internetowa, która współpracuje z tak dużymi sklepami, jak Empik, Gandalf czy Amazonka.pl. Serwis nie daje możliwości skorzystania z opcji self-publishingu w standardowej postaci, lecz pozwala na wykorzystanie posiadanych kanałów sprzedażowych tym autorom, którzy podpiszą umowę z jednym ze współpracujących z nim wydawnictw. Umowa różni się jednak od umów z tradycyjnymi wydawnictwami, pozwalając twórcom na wyższy udział w zyskach.

Inne strony i serwisy self-publishingowe:

  • Rozpisani.pl
  • Spoti.pl
  • Beezar.pl
  • Pressmo.pl
  • E-bookowo.pl
  • Wydawnictwopoligraf.pl
  • Pogotowiewydawnicze.pl

Formaty

Osoby planujące sprzedaż e-booka często zastanawiają się, w jakim formacie powinien być on dostępny. Odpowiedź na to pytanie jest prosta: we wszystkich możliwych, czyli książki PDF (komputery), MOBI (ebooki na Kindle) i książki EPUB (pozostałe czytniki). Dzięki temu zwiększymy swoje szanse na dotarcie do potencjalnych odbiorców. Wybór takich formatów nie stanowi jednak najmniejszego problemu, ponieważ standardowo umożliwiają go wszystkie e-księgarnie.

Ebookpoint - sprzedawaj swoje ebooki w Internecie

Druk na życzenie

Warto również wiedzieć, że wiele księgarni internetowych oferuje niezależnym autorom dodatkową opcję druku na życzenie. To oznacza, że jeżeli zdecydujemy się zainwestować w publikację książki dodatkowe pieniądze, księgarnia będzie w stanie wydrukować ją w ustalonym nakładzie (już od jednej sztuki). W takim przypadku właścicielem całego nakładu staje się sam autor, który może sprzedawać egzemplarze książki we własnym zakresie (np. podczas wydarzeń kulturalnych, wystąpień lub spotkań autorskich) lub ustalić warunki współpracy z wybraną księgarnią.

Ile kosztuje wydrukowanie książki? Uniwersalna zasadą jest to, że im większy nakład, tym druk jednego egzemplarza okazuje się tańszy. Przy niewielkim nakładzie za jedną wydrukowaną pozycję możemy zapłacić ok. 30 PLN, natomiast przy większym nawet 5-10 PLN.

Finansowy ninja - książka w wersji papierowej i elektroniczej

Ile można zarobić na wydaniu książki?

Zyski ze sprzedaży ebooka są ściśle uzależnione od okoliczności. O sukcesie finansowym danego autora decyduje przede wszystkim (poza atrakcyjnością książki) jego osobiste zaangażowanie w jej promocję. Najlepsze ebooki, za którymi często stoją twórcy znanych blogów i stron internetowych, decydujący się na sprzedaż książki zawierającej już wcześniej popularne materiały, pozwalają zarobić naprawdę sporo (kilka tys. PLN miesięcznie). Nie należy jednak zapominać, że potencjalne zyski zawsze pozostają uszczuplone przez konieczność początkowego zainwestowania w publikację własnych środków.

Wysokie zyski wynikają w takim przypadku z dużej marży dla autora (od 50 do 70% ceny e-booka netto), która znacznie góruje nad stawką procentową przewidzianą dla pisarzy współpracujących z tradycyjnymi wydawnictwami (maks. 10%). Wiele zależy również od tego, czy w ofercie księgarni internetowej umieścimy wyłącznie jeden tytuł, czy będzie ich tam więcej. Należy podkreślić, że publikacje anonimowych autorów, które po pojawieniu się w ofercie księgarni internetowej nie są nigdzie promowane, nie przynoszą jednak dużych zysków (maks. kilkaset PLN w ciągu roku).

Marketing

Warto zdawać sobie sprawę, że wiele osób decyduje się na publikację e-booka w ramach szerszej działalności internetowej, edukacyjnej, szkoleniowej lub rozrywkowej. W jego dystrybucji nie chodzi wówczas wyłącznie o bezpośredni zysk, lecz o promocję swojej działalności, uzyskanie rozgłosu i statusu eksperta. Sprzedaż e-booka, w tym przypadku ściśle związana z kreowaniem pożądanego wizerunku danej osoby, przekłada się więc na zyski tylko pośrednio (generowanie większego ruchu na stronie, nowi klienci itd.). Jest to sprawdzone i pod wieloma względami najskuteczniejsze rozwiązanie marketingowe.

Zenhabits - przykład wykorzystania bloga do promocji ebooka

Jak promować swojego ebooka?

Najczęściej spotykanym błędem początkujących pisarzy, którzy decydują się na self-publishing, jest zapominanie o znaczeniu marketingu i promocji. Warto tymczasem zdawać sobie sprawę, że samodzielne wydanie własnej książki w formie e-booka pociąga za sobą nie tylko pewne korzyści, ale również spore wymagania. Przede wszystkim zwiększa ona naszą odpowiedzialność za przygotowanie książki do publikacji (cały proces edycji, poprawek strukturalnych, formatowania i korekty językowej), wypromowanie jej i zwiększenie swojej szansy na wysokie zyski. Większość obowiązków, którymi przy tradycyjnej formie wydawniczej zajmuje się wydawca, jest w tym przypadku przeniesiona na nas.

Samo umieszczenie naszego e-booka w ofercie wybranego sklepu internetowego jest dopiero pierwszym krokiem do sukcesu publikacji. Jeżeli nieznany nikomu autor umieści w serwisie niczym niewyróżniającą się książkę, a następnie nie zaangażuje się w jej promocję, to prawdopodobnie kupią ją wyłącznie jego najbliżsi i znajomi lub być może kilka osób, które przypadkowo natkną się na nią wyszukując określone słowa kluczowe.

Jak promować swojego ebooka?

  1. Przygotowanie odpowiedniej okładki i zachęcającego do zakupu książki opisu,
  2. Udostępnienie e-booka w jak największej ilości e-księgarni,
  3. Umieszczenie e-booka w odpowiedniej kategorii sklepu oraz staranne przyporządkowanie mu słów kluczowych,
  4. Prowadzenie strony internetowej i/lub bloga (oczywiście profesjonalnej, żywej i zawierającej wartościowe treści – sama obecność w sieci w tym wypadku nie wystarczy),
  5. Udostępnianie fragmentów książki lub innych publikacji za darmo,
  6. Działania w mediach społecznościowych,
  7. Aktywność na stronach zewnętrznych (wpisy gościnne, współpraca z redakcjami internetowymi oraz innymi twórcami),
  8. Kształtowanie swojego wizerunku w przestrzeni publicznej, udział w targach, konferencjach lub wydarzeniach kulturalnych.

Warto zdawać sobie sprawę, że self-publishing najlepiej sprawdza się w przypadku osób, które już wcześniej zyskały jakąś renomę, np. prowadząc strony internetowe i blogi, udzielając wykładów lub organizując szkolenia, a przede wszystkim uchodząc za ekspertów w danych dziedzinach. Decydując się na napisane i sprzedaż e-booka, bardzo często mają one już gotowe kanały komunikacji z potencjalnymi czytelnikami, które zostać wykorzystane do skutecznej promocji.

Wielu twórców internetowych traktuje sprzedaż e-booków jako sprawdzony sposób na monetyzację przygotowywanych na co dzień treści, dając internautom możliwość nabywania publikacji bezpośrednio na prowadzonych stronach i blogach, które generują określony ruch i stwarzają szansę na wyższe zyski. Jeżeli do tej pory nie byliśmy aktywni w sieci, powinniśmy wobec tego rozważyć rozpoczęcie działalności internetowej, która pozwoli nam na ukształtowanie swojego wizerunku i wzbudzenie zainteresowania w potencjalnych nabywcach naszego e-booka.

Autor: Kuba

4 Responses

  1. Dużo cennych wskazówek! A czy Apple Books umożliwia publikowanie w języku polskim?

    1. Tak, chociaż większość książek w serwisie to publikacje anglojęzyczne. Więcej informacji na temat temat znajdzie Pan na stronie Apple Support. Pozdrawiam.

  2. Mieszkam w Niemczech. Chciałam wydać książkę jako ebook, po polsku. Nie mam pojecia, jak się do tego zabrać. Ksiązka jest napisana.

  3. Warto dopowiedzieć, że nadawanie numeru ISBN nie jest obowiązkowe. To tylko dobry obyczaj w świecie wydawniczym. Niektórzy dystrybutorzy mogą wymagać ISBN, ale jeśli decydujemy się na sprzedaż książki poprzez własne kanały (social media, strona itp.), to numer nie jest obowiązkowy.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *