TOP 12 czytelniczych nawyków, czyli jak czytać więcej i skuteczniej

Chociaż trudno zaprzeczyć, że czytanie zawsze wychodzi nam na dobre (poprawiając naszą zdolność koncentracji i stanowiąc doskonały trening dla szarych komórek), okazuje się, że lektura lekturze nierówna. Często mamy nieprzyjemne poczucie, że już po kilku tygodniach po przeczytanej książce w naszej pamięci nie pozostał nawet najmniejszy ślad. Im bardziej podobne, tym łatwiej przeczytane pozycje zlewają nam się w jedno, nie wyciągamy z nich żadnych istotnych wniosków, a natychmiast po skończonej książce sięgamy po następną. W dalszej części artykułu odpowiadamy na pytanie, jak tego uniknąć.

Dobre czytanie wymaga zarówno zainteresowania, jak i doświadczenia

Chociaż trudno doskonale pamiętać o wszystkim, co przeczytaliśmy, istnieje wiele sprawdzonych czytelniczych nawyków, które czynią obcowanie z książkami znacznie bardziej produktywnym, pozwalając nam z łatwością czytać więcej i czerpać z lektury jak najwięcej informacji. Poniżej przedstawiamy listę 12 z nich.

Zarządzanie czasem

1. Dobrze zastanawiaj się nad doborem swoich lektur

Wybieraj lektury pod kątem interesujących Cię w danym okresie pytań, poszukuj w nich konkretnych odpowiedzi. Jak wiadomo z doświadczenia, książka jest najciekawsza wtedy, gdy odpowiada na pytania, które sami sobie stawiamy – które nas interesują, a przede wszystkim które rozumiemy. Unikaj podejmowania spontanicznych decyzji – nie sięgaj po wymagającą wielogodzinnego czytania pozycję wyłącznie pod wpływem pojedynczej rekomendacji, reklamy lub przejściowego zainteresowania.

Bardzo przydaje się do tego wyszukiwarka ebooków, która pozwala na odnalezienie interesującej nas pozycji w kilka sekund, a także przeglądanie wielu list rekomendowanych książek oraz bestsellerów. Warto również wiedzieć, że zestawienia najpopularniejszych i najbardziej cenionych książek (często podzielone na przejrzyste kategorie) są dostępne w wielu tanich księgarniach internetowych.

2. Czytaj kilka książek jednocześnie

Nie zawsze mamy odpowiedni nastrój na określone lektury – nie ma w tym nic zaskakującego. Aby uniknąć sytuacji, kiedy nie możemy przebrnąć przez nudzący nas tekst, powinniśmy zawsze mieć pod ręką coś innego. Znudziła Cię książka popularnonaukowa? Sięgnij dla odmiany po dobry kryminał. Pełna opisów powieść wydaje Ci się monotonna? Zajrzyj na chwilę do interesującego dziennika. Jeżeli nie chcemy tracić czasu, a proces lektury ma być maksymalnie produktywny, powinniśmy umiejętnie dobierać lekturę do swoich zmiennych nastrojów.

Aby takie postępowanie stało się łatwiejsze, warto zdecydować się na zakup czytnika ebooków. Jedną z jego największych zalet jest bez wątpienia to, że może on przechowywać w swojej pamięci setki książek w wersji elektronicznej, które możemy otwierać na ekranie jednym kliknięciem.

3. Dobieraj książki do okazji

Chociaż wydaje się to oczywiste, nie zawsze o tym pamiętamy. Co innego mamy ochotę czytać w domu, co innego w pociągu lub tramwaju. Jeżeli kierowani ambicją zabierzemy w długą podróż wymagającą lekturę, szybko tego pożałujemy – przeczytamy niewiele, mając jednocześnie do siebie pretensje, że nie zrealizowaliśmy swoich planów.

Warto tymczasem pamiętać, że trudne książki (klasyka literacka, eksperymenty literackie, książki sprzed wielu lat, literatura popularnonaukowa itd.) wymagają odpowiednich warunków – ciszy, spokoju i konsekwentnego przedzierania się przez gąszcz tekstu. Jeżeli chcesz czytać w tramwaju lub przerwach od pracy, zabierz ze sobą np. przystępną powieść, biografię lub fantastykę.

Innym rozwiązaniem tego problemu ponownie okazuje się zakup czytnika ebooków – dzięki niemu dobieranie książek do okazji stanie się dziecinnie proste. Aby wybrać urządzenie, które będzie idealnie odpowiadać naszym potrzebom, warto śledzić przygotowywane przez nas na bieżąco testy.

4. Koncertuj się na kończeniu rozdziałów, a nie całych książek

Tym, co najczęściej zniechęca nas do sięgnięcia po interesującą nas książkę, jest jej duża objętość. Po co mamy zaczynać coś, czego po prostu nie skończymy? Mając niewiele wolnego czasu, nie jesteśmy w stanie zanurzyć się w lekturze na wiele godzin.

Jeżeli chcemy czytać więcej, powinniśmy wystrzegać się takiego myślenia. Zamiast skupiać się na przeczytaniu całej książki, skoncentruj się na przebrnięciu przez jeden rozdział, który możesz skończyć nawet w jeden wieczór. Jest to w pewnym sensie zamknięta całość, która dostarczy Ci wielu informacji, ukaże Ci charakter i ducha książki, a przede wszystkim skłoni Cię do określonych przemyśleń. Co więcej, koncentrując się na docieraniu do końca poszczególnych rozdziałów, unikniesz zniechęcenia i znacznie łatwiej ukończysz całość.

Warto wiedzieć, że wiele czytników ebooków posiada opcję wyświetlania na ekranie przewidywanego czasu ukończenia czytanego rozdziału lub całej książki. Urządzenie jest w stanie obliczyć, jak wiele czasu potrzebujemy na przebrnięcie przez jedną stronę, aby na tej podstawie oszacować czas potrzebny do ukończenia jej dłuższego fragmentu.

Czytnik ebooków to wiele książek w jednym urządzeniu

Zapamiętywanie

1. Czytaj powoli i dokładnie

Jednym z najbardziej popularnych sposobów na czytanie jak najwięcej jest skrótowa, szybka lektura. W wielu sytuacjach chcielibyśmy jak najszybciej skończyć czytaną książkę, tylko pobieżnie się z nią zapoznać, a następnie natychmiast sięgnąć po kolejną. Problem w tym, że takie postępowanie (czyli tzw. szybkie czytanie) nie ma najmniejszego sensu.

Owocność lektury jest uzależniona od koncentracji i starannej interpretacji. Chociaż dokładne czytanie zajmuje dużo czasu, w rzeczywistości zawsze wychodzi nam na dobre, ponieważ przeczytana książka zostaje z nami na dłużej, lepiej ją rozumiemy i wyciągamy z niej istotne wnioski.

Jeżeli zależy nam wyłącznie na tym, aby jak najszybciej dobrnąć do końca lektury, nie warto jej w ogóle rozpoczynać. Powinniśmy starać się wyobrażać sobie opisywane w książce wydarzenia lub problemy, a przede wszystkim zwracać uwagę, czy nie przelatujemy przez kolejne partie tekstu niczego z nich nie zapamiętując.

2. Rób notatki i korzystaj z karteczek

Najbardziej frustrujące w czytaniu książek jest to, że po pewnym czasie niemal nic już z nich nie pamiętamy. Właśnie z tego powodu tak praktyczne jest robienie notatek na marginesach oraz oznaczanie wybranych fragmentów tekstu kolorowymi karteczkami. Co możemy w ten sposób wyróżnić? Choćby przypadające nam do gustu cytaty, wątki i wydarzenia o węzłowym znaczeniu dla całej książki, elementy nośne całej jej konstrukcji. Dodatkowo warto skrupulatnie podkreślać, notować słowa kluczowe na brzegu strony, a nawet pokusić się o zapisanie 1-2 zdaniowego streszczenia na początku lub na końcu każdego rozdziału.

Co ciekawe, pozwala na to nawet książka w wersji elektronicznej. Nie dość, takie postępowanie jest to mało czasochłonne, to dodatkowo sprawia, że w czasie lektury łatwiej nam zachować pełną koncentrację. Korzystanie z karteczek i robienie notatek sprawiają, że jeżeli treść konkretnej książki po pewnym czasie zacznie wyparowywać nam z pamięci, będziemy w stanie bardzo szybko ją odświeżyć – wystarczy rzucić okiem na oznaczone fragmenty, a dawne przemyślenia natychmiast nam się przypomną.

Chociaż nie każdy o tym wie, wiele nowoczesnych czytników jest wyposażonych w dotykowe ekrany, pozwalające m.in. na edytowanie plików PDF, rysowanie lub właśnie robienie notatek. Jednym z takich urządzeń jest Onyx Boox Max 2 PRO, o którym pisaliśmy w poprzednim artykule.



3. Po skończonej książce zrób sobie przerwę

Bardzo często po skończonej lekturze od razu odstawiamy książkę na półkę, aby sięgnąć po kolejną. Często zdarza się tak, że jeszcze nawet zanim skończymy czytać jedno, niecierpliwie myślimy o drugim (chodzi tu oczywiście o nasze nadchodzące czytelnicze plany). Jak łatwo sobie wyobrazić, jest to po prostu bez sensu.

Chociaż najtańsze księgarnie internetowe ciągle kuszą nas atrakcyjnymi ofertami, nie zawsze musimy im ulegać. Kiedy skończysz czytać książkę, daj sobie chwilę zanim sięgniesz po następną. Zastanów się, o czym właściwie opowiadała, pomyśl o jej przesłaniu, zaczekaj aż zawarte w niej idee ułożą się w Twojej głowie, wydając kolejne owoce.

Kontekstualna natura rozumienia i pamięci sprawiają, że możemy uświadomić sobie konsekwencje przedstawionych w książce wydarzeń z pewnym opóźnieniem – aby zaświtały nam głowie, potrzebujemy odpowiedniego skojarzenia, jakiejś zewnętrznej stymulacji, a tym samym wystarczająco długiego czasu.

4. Rozmawiaj o książkach ze znajomymi

Chociaż wydaje się to zaskakujące, można bez przesady powiedzieć, że ukończenie lektury to dopiero początek owocnego obcowania z książkami. Żeby uczynić czytanie naprawdę produktywnym, po i w trakcie lektury należy zastanawiać się nad tym, jakie przełożenie mają ukazywane w książce poglądy na nasze życie. Co tak naprawdę z niej wynika? Na jakie pytania odpowiada? Czego nas uczy i dlaczego w ogóle miałaby być dla nas ważna?

Czytaj, kiedy tylko możesz - w domu, w parku lub tramwaju

Doskonałym sposobem na zapamiętywaniu z książki jak najwięcej (jak wiadomo z doświadczenia, zapamiętywanie ściśle łączy się ze zrozumieniem) jest dyskutowanie na jej temat z innymi ludźmi. Nie przechodź nad lekturą obojętnie – przedstaw innym swoje interpretacje, zapytaj o ich subiektywne odczucia, wspólnie zastanówcie się nad prawdziwym przesłaniem danego dzieła. W ten sposób nie tylko sprawisz, że lepiej je zrozumiesz, ale również znacznie łatwiej zapamiętasz.

Zrozumienie

1. Dowiedz się czegoś na temat autora

Zanim sięgniesz po konkretną książkę, zyskaj jak najwięcej informacji na temat tego, kto ją napisał. Zajrzyj do jego notatki biograficznej, sprawdź co jeszcze stworzył, zastanów się nad jego zainteresowaniami. Jeżeli zrozumiesz kontekst przedstawianych w powieści wydarzeń, wywody jej autora powiedzą Ci znacznie więcej – łatwiej połączysz ze sobą poszczególne wątki, a pojawiające się w książce problemy ukażą Ci się we właściwym świetle.

Nawet kiedy autor pisze na neutralny temat, starając się trzymać swoje życie na uboczu, jego doświadczenia zawsze dochodzą do głosu, decydując o wyborze opisywanych przedmiotów, rozłożeniu akcentów i sposobach wypowiedzi.

2. Traktuj książki osobiście

Największą krzywdą, jaką można zrobić dobrej książce, jest przejście nad nią obojętnie. Nie musisz się z nią zgadzać – liczy się przede wszystkim to, aby Cię zainteresowała, skłoniła do własnych przemyśleń.

Czytanie jest komunikacją. Książek nie stwarzają kolegia redakcyjne starające się zanudzić Cię określonym tematem na śmierć. Najbardziej cenione działa oraz najlepsze ebooki są pisane przez ludzi zwracających się bezpośrednio do innych ludzi na podstawie własnych, realnych, najczęściej niezwykle bogatych doświadczeń.

Aby potraktować książkę poważnie, należy zawsze zapominać, że jej autorem jest człowiek pod wieloma względami podobny do nas, człowiek z krwi i kości, który na co dzień zmagał się z takimi samymi problemami jak my.

3. Czytaj książki, z którymi się nie zgadzasz

Jednym z największych czytelniczych grzechów jest czytanie wyłącznie tego, z czym już w punkcie wyjścia się zgadzamy. Chociaż samo czytanie pozytywnie wpływa na nasze szare komórki, sięganie po niewłaściwe pozycje może sprawić, że niestety nie podziałają one na nas szczególnie rozwijająco.

Chociaż często twierdzimy, że czytanie poszerza intelektualne horyzonty, zdarza się tak tylko w nielicznych wypadkach. Jest tak przede wszystkim dlatego, że jesteśmy z instynktownie przywiązani do własnych poglądów, wcale nie pragniemy ich zmieniać. Sięgając po kolejne książki, nie chcemy kwestionować swoich założeń, lecz coraz mocniej się w nich utwierdzić – odczuć przyjemność związaną z poczuciem, że autor myśli to samo co my.

Chociaż trudno zaprzeczyć, że jest to przyjemne, taka lektura okazuje się kompletnie bezproduktywna. Książki, które warto przeczytać, to przede wszystkim te, które zmuszają nas do myślenia. Jesteś osobą religijną? Sięgnij po dzieło napisane przez ateistę. Stajesz się coraz bardziej konserwatywny? Być może zainteresuje Cię coś napisanego przez liberała. Jeżeli naprawdę chcesz poszerzać swoje horyzonty, taka postawa jest po prostu konieczna.

4. Doceniaj książki

Ostatni, niepozorny punkt całej przygotowanej listy jest być może najważniejszy. Jesteśmy przyzwyczajeni sądzić, że czytanie książek to przede wszystkim rozrywka, sposób na odpoczynek w chwilach wolnych od poważnej pracy. Przyjemność płynąca z lektury sprawia, że nie zawsze dostrzegamy wynikające z niej realne, poznawcze korzyści.

Fakty są jednak takie, że czytanie to niezwykle produktywna czynność, na którą bez wyrzutów sumienia powinniśmy zagospodarować dostatecznie dużo czasu. Każda dobra książka może być wyjątkowo pouczająca pozwalając nam na poznanie cudzych punktów widzenia, poszerzenie swoich horyzontów, ćwiczenie swojej wyobraźni i intelektu, a przede wszystkim kształcące podążenie za logiką wywodu racjonalnie myślącego autora.

Autor: Kuba

Powiązane treści:

One Response

  1. Jeszcze jeden myk bym dodał 🙂 rób notatki W KSIĄŻCE, na marginesach, na ostatniej stronie, zostaw na niej swoje myśli i pytania aktualne w czasie czytania. Będzie super do nich wracać. Taka zabazgrana Twoimi notatkami książka jest rzeczywiście posiadana. Niestety czytnik tego nie umożliwia… niech żyje książka papierowa!

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *